لاریجانی از پاکستان، جنگنده جیاف-۱۷ تاندر میخرد

آیا جنگنده جیاف-۱۷ تاندر ساخته مشترک پاکستان و چین وارد نیروی هوایی ایران میشود؟
در پی سفر اخیر علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی به پاکستان، گمانهزنیها درباره احتمال آغاز مذاکرات دفاعی میان دو کشور وارد مرحله تازهای شده است. تحلیلگران نظامی بر این باورند که یکی از محورهای مهم این سفر میتواند ارزیابی جنگندهی JF-17 Thunder باشد؛ جنگندهای که تولید مشترک پاکستان و چین است و بهدلیل قیمت مناسب و هزینه نگهداری پایین، سالهاست در فهرست گزینههای کشورهای در حال نوسازی ناوگان هوایی قرار دارد.
با توجه به آنکه مالکیت فناوری اصلی این جنگنده در اختیار چین است، هرگونه فروش گسترده یا انتقال خط تولید آن به ایران نیز به تایید پکن نیاز خواهد داشت. این موضوع باعث شده سفر لاریجانی و گفتوگوهای احتمالی او با مقامات پاکستانی و چینی بیش از همیشه مورد توجه رسانهها قرار گیرد.
اگرچه تاکنون هیچ مقام رسمی از سه کشور خبر قطعیای درباره خرید JF-17 منتشر نکرده، اما تحلیلگران میگویند «جدیتر شدن احتمال بررسی این گزینه» قابل مشاهده است.
مشخصات جنگنده جیاف-۱۷ تاندر
نسل و نقش عملیات
- جنگنده نسل ۴ / ۴++
- مأموریتها: رهگیری، برتری هوایی منطقهای، حمله زمینی، عملیات ضدکشتی
رادار
- KLJ-7 (پایه): پالس–داپلر، برد ۷۵–۸۵ کیلومتر
- KLJ-7A (Block III): رادار AESA با برد حدود ۱۷۰–۱۸۰ کیلومتر
مشخصات فنی
| ویژگی | JF-17 |
|---|---|
| نسل | ۴ / ۴++ |
| سازندگان | PAC پاکستان / Chengdu چین |
| موتور | RD-93 |
| سرعت | ۱.۶ ماخ |
| برد رزمی | ~۱۲۰۰ km |
| محموله جنگی | ۳.۶ تن |
| پایلون | ۷ |
| رادار | KLJ-7 یا KLJ-7A AESA |

تسلیحات
هوا به هوا:
PL-5E | PL-9C | SD-10 | PL-15 (نسخه پیشرفته)
هوا به سطح / ضدکشتی:
C-802AK | CM-400AKG | RAAD | LS-6 | LT-2
| ویژگی | JF-17 Block III | F-16A/B | MiG-29 | Tejas Mk1A |
|---|---|---|---|---|
| نسل | ۴++ | ۴ | ۴ | ۴+ |
| رادار | AESA چینی | APG-66 | N-019 | AESA |
| سرعت | ۱.۶ ماخ | ۲ ماخ | ۲.۲ ماخ | ۱.۶ ماخ |
| هزینه عملیاتی | پایین | متوسط | بالا | متوسط |
| محموله جنگی | ۳.۶ تن | ۷.۷ تن | ~۴.۵ تن | ~۳.۵ تن |
مقایسه جنگنده جیاف-۱۷ تاندر با جنگنده چینی J-10؛ تحلیلی مفصل
جنگنده J-10 یکی از مهمترین محصولات صنعت هوایی چین است و در کلاس «جنگندههای تکموتوره متوسط» قرار میگیرد. برخلاف JF-17 که برای صادرات اقتصادی توسعه یافته، J-10 بهعنوان ستون اصلی نیروی هوایی ارتش چین ساخته شده و از نظر توان رزمی در سطحی بهمراتب بالاتر قرار میگیرد.
نسل و طراحی
- J-10C: نسل ۴++
- JF-17 Block III: نزدیک به ۴++
J-10 از نظر طراحی آیرودینامیکی در رده جنگندههای چالاک همانند Gripen و Mirage-2000 قرار دارد. JF-17 سبکتر و سادهتر است. J-10 دارای ورودی هوای DSI پیشرفته و بدنه بزرگتر با توان حمل سلاح بیشتر است.
موتور و توان پروازی
J-10C
- موتور: WS-10B یا AL-31FN
- قدرت موتور: حدود ۱۳۰–۱۴۰ kN
- سرعت: ۲ ماخ
- محموله جنگی: تا ۶.۵–۷ تن
JF-17
- موتور: RD-93
- قدرت موتور: ۸۴ kN
- سرعت: ۱.۶ ماخ
- محموله جنگی: ۳.۶ تن

J-10 تقریباً دو برابر JF-17 قدرت موتور و نزدیک دو برابر ظرفیت حمل مهمات دارد.
رادار و اویونیک
هر دو هواپیما در نسخههای جدید دارای رادار AESA هستند، اما سطح توان پردازشی J-10C به مراتب بالاتر است.
| ویژگی | JF-17 Block III | J-10C |
|---|---|---|
| نوع رادار | KLJ-7A AESA | KLJ-10A AESA (نسخه قویتر) |
| برد شناسایی | ~۱۸۰ km | ۲۰۰–۲۲۰ km |
| اهداف قابل رهگیری | ~۱۵ هدف | ۲۰+ هدف |
| جنگ الکترونیک | متوسط | پیشرفته، مشابه نسل ۴.۵ |
تسلیحات
موشک هوا به هوا
هر دو قادر به استفاده از PL-15 (برد بلند) هستند، اما J-10C میتواند نسخههای سنگینتر و بردبلندتر را حمل کند.
عملیات هوا به زمین
- J-10C توان استفاده از مهمات بزرگتر (LGB، موشکهای ضدکشتی سنگین) را دارد.
- JF-17 بیشتر برای عملیات تاکتیکی و تهاجمی سبک توسعه یافته است.
هزینه و نگهداری
- JF-17: ارزان، مناسب کشورهایی با بودجه محدود
- J-10: گرانتر، نگهداری سنگینتر، نیازمند زیرساخت بهتر
جدول مقایسه نهایی JF-17 و J-10
| ویژگی | JF-17 Block III | J-10C |
|---|---|---|
| نسل | ۴++ سبک | ۴++ پیشرفته |
| موتور | RD-93 | WS-10B / AL-31FN |
| قدرت موتور | ۸۴ kN | ~۱۳۰–۱۴۰ kN |
| سرعت | ۱.۶ ماخ | ۲ ماخ |
| سقف پرواز | ۵۵,۰۰۰ پا | ۶۰,۰۰۰ پا |
| محموله جنگی | ۳.۶ تن | ۷ تن |
| پایلون | ۷ | ۱۱ |
| رادار | KLJ-7A AESA | KLJ-10A AESA |
| برد رادار | ~۱۸۰ km | ~۲۰۰–۲۲۰ km |
| جنگ الکترونیک | متوسط | پیشرفته |
| موشک برد بلند | PL-15 | PL-15 / PL-17 احتمالی |
| هزینه | پایین | متوسط تا بالا |
| نقش | تاکتیکی – اقتصادی | برتری هوایی چندمنظوره |
مقایسه JF-17 با چند جنگنده همکلاس
JF-17 vs F-16A/B
| ویژگی | JF-17 | F-16A/B |
|---|---|---|
| نسل | ۴ / ۴++ | ۴ |
| رادار | AESA اختیاری | APG-66 پالس-داپلر |
| سرعت | ۱.۶ ماخ | ۲ ماخ |
| محموله | ۳.۶ تن | ۷.۷ تن |
| نتیجه: F-16 قدرتمندتر و سنگینتر است، اما JF-17 ارزانتر و با فناوری جدیدتر (در Block III) عرضه میشود. |
JF-17 vs MiG-29
| ویژگی | JF-17 | MiG-29 |
|---|---|---|
| وزن برخاست | سبک | سنگین |
| موتور | یکموتوره | دوموتوره |
| مصرف سوخت | کم | بسیار زیاد |
| نتیجه: JF-17 اقتصادیتر و مناسب کشورهای با بودجه محدودتر است. |
JF-17 vs Tejas
| ویژگی | JF-17 Block III | LCA Tejas Mk1A |
|---|---|---|
| رادار | AESA چینی | AESA اسرائیلی/هندی |
| موشک برد بلند | PL-15 | Astra Mk2 |
| وزن | سبک | تقریبا یکسان |
| نتیجه: رقابت نزدیک؛ JF-17 در موشکهای بردبلند مزیت دارد، Tejas در اویونیک. |
آیا ارزش دارد؟
با توجه به سفر علی لاریجانی به پاکستان، احتمال اینکه ایران در حال بررسی گزینه خرید JF-17—بهویژه نسخه Block III—باشد بیش از گذشته جدی شده است. بااینحال، مقایسه با J-10 نشان میدهد که هرچند J-10 توان رزمی بهمراتب بالاتری دارد، اما هزینه خرید و نگهداری آن چند برابر JF-17 است.
با وجود اینکه این جنگنده نسبت به میگ ۲۹ کنونی ایران به دلیل رادار و موشک دوربردش برتری دارد ولی خرید این جنگنده شاید تنها برای مکمل جنگنده جی ۱۰ و سوخو ۳۵ موثر باشد.
البته همچنان می تواند برای جایگزینی بخشی از ناوگان اف ۵ ایران هم گزینه مطلوبی باشد.












